hıv ve aıds ne demek?

HIV ve AIDS Hakkında Bilgi

HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü), bağışıklık sistemine saldıran ve onu zayıflatan bir virüstür. Tedavi edilmediği takdirde, AIDS'e (Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu) yol açabilir.

• HIV Nedir?:

  • HIV, vücudun enfeksiyonlarla savaşma yeteneğini zayıflatan bir retrovirüstür. CD4 hücreleri olarak da bilinen bağışıklık hücrelerine saldırır ve onları yok eder.
  • HIV enfeksiyonu tedavi edilmezse, bağışıklık sistemi o kadar zayıflar ki, vücut enfeksiyonlara ve bazı kanserlere karşı savunmasız hale gelir.

• AIDS Nedir?:

  • AIDS, HIV enfeksiyonunun en ileri aşamasıdır. HIV pozitif olan ve CD4 hücre sayısı belirli bir seviyenin altına düşen veya belirli fırsatçı enfeksiyonlar veya kanserler geliştiren kişilerde teşhis edilir.
  • AIDS, bağışıklık sisteminin ciddi şekilde zarar gördüğü ve vücudun enfeksiyonlarla savaşmakta zorlandığı bir durumdur.

• Bulaşma Yolları:

  • HIV, esas olarak şu yollarla bulaşır:
    • Korunmasız cinsel ilişki (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/korunmasız%20cinsel%20ilişki">korunmasız cinsel ilişki</a>)
    • Enjektör paylaşımı (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/enjektör%20paylaşımı">enjektör paylaşımı</a>)
    • Hamilelik, doğum veya emzirme sırasında anneden bebeğe (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/anneden%20bebeğe%20bulaşma">anneden bebeğe bulaşma</a>)
    • Kontamine kan transfüzyonları veya organ nakilleri (Günümüzde nadir)
  • HIV, tükürük, ter veya idrar gibi vücut sıvılarıyla bulaşmaz.

• Belirtiler:

  • HIV enfeksiyonunun ilk belirtileri grip benzeri semptomlar olabilir (ateş, yorgunluk, boğaz ağrısı). Bu belirtiler genellikle birkaç hafta içinde kaybolur.
  • HIV enfeksiyonu ilerledikçe, lenf bezlerinde şişme, kilo kaybı, kronik ishal, gece terlemeleri ve cilt döküntüleri gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
  • AIDS evresinde, fırsatçı enfeksiyonlar (örneğin, Pneumocystis pnömonisi, kandidiyazis) ve bazı kanserler (örneğin, Kaposi sarkomu) gelişebilir.

• Tanı:

  • HIV enfeksiyonu, kan testleri ile teşhis edilir. En sık kullanılan testler, HIV antikorlarını ve antijenlerini tespit eden ELISA testleri ve Western blot doğrulama testleridir.
  • Erken teşhis, tedaviye başlamak ve virüsün yayılmasını önlemek için önemlidir.

• Tedavi:

  • HIV enfeksiyonu için kesin bir tedavi olmamasına rağmen, antiretroviral tedavi (ART) ile virüsün çoğalması kontrol altına alınabilir ve bağışıklık sistemi güçlendirilebilir.
  • ART, HIV pozitif kişilerin sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmesini sağlar ve virüsün başkalarına bulaşma riskini azaltır.
  • Tedaviye erken başlamak, tedavi başarısını artırır ve AIDS'in gelişmesini önler.

• Önleme:

  • HIV'den korunmanın en etkili yolları şunlardır:
    • Korunmalı cinsel ilişki (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/korunmalı%20cinsel%20ilişki">korunmalı cinsel ilişki</a>)
    • Enjektör paylaşımından kaçınma (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/enjektör%20paylaşımından%20kaçınma">enjektör paylaşımından kaçınma</a>)
    • HIV pozitif hamile kadınların ART alması (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/antiretroviral%20tedavi">antiretroviral tedavi</a>)
    • Pre-exposure prophylaxis (PrEP) (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/pre-exposure%20prophylaxis">pre-exposure prophylaxis</a>): HIV negatif kişilerin HIV bulaşma riskini azaltmak için kullandığı bir ilaçtır.
    • Post-exposure prophylaxis (PEP) (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/post-exposure%20prophylaxis">post-exposure prophylaxis</a>): HIV'e maruz kaldıktan sonra kullanılan bir ilaçtır.

• Önemli Not: HIV pozitif olmak, artık ölümcül bir durum değildir. Erken teşhis ve etkili tedavi ile HIV pozitif kişiler sağlıklı ve uzun bir yaşam sürebilirler.