HIV ve AIDS Hakkında Bilgi

HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü), bağışıklık sistemine saldıran ve onu zayıflatan bir virüstür. Tedavi edilmediği takdirde, AIDS'e (Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu) yol açabilir.

• HIV Nedir?:

  • HIV, vücudun enfeksiyonlarla savaşma yeteneğini zayıflatan bir retrovirüstür. CD4 hücreleri olarak da bilinen bağışıklık hücrelerine saldırır ve onları yok eder.
  • HIV enfeksiyonu tedavi edilmezse, bağışıklık sistemi o kadar zayıflar ki, vücut enfeksiyonlara ve bazı kanserlere karşı savunmasız hale gelir.

• AIDS Nedir?:

  • AIDS, HIV enfeksiyonunun en ileri aşamasıdır. HIV pozitif olan ve CD4 hücre sayısı belirli bir seviyenin altına düşen veya belirli fırsatçı enfeksiyonlar veya kanserler geliştiren kişilerde teşhis edilir.
  • AIDS, bağışıklık sisteminin ciddi şekilde zarar gördüğü ve vücudun enfeksiyonlarla savaşmakta zorlandığı bir durumdur.

• Bulaşma Yolları:

  • HIV, esas olarak şu yollarla bulaşır:
    • Korunmasız cinsel ilişki (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/korunmasız%20cinsel%20ilişki">korunmasız cinsel ilişki</a>)
    • Enjektör paylaşımı (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/enjektör%20paylaşımı">enjektör paylaşımı</a>)
    • Hamilelik, doğum veya emzirme sırasında anneden bebeğe (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/anneden%20bebeğe%20bulaşma">anneden bebeğe bulaşma</a>)
    • Kontamine kan transfüzyonları veya organ nakilleri (Günümüzde nadir)
  • HIV, tükürük, ter veya idrar gibi vücut sıvılarıyla bulaşmaz.

• Belirtiler:

  • HIV enfeksiyonunun ilk belirtileri grip benzeri semptomlar olabilir (ateş, yorgunluk, boğaz ağrısı). Bu belirtiler genellikle birkaç hafta içinde kaybolur.
  • HIV enfeksiyonu ilerledikçe, lenf bezlerinde şişme, kilo kaybı, kronik ishal, gece terlemeleri ve cilt döküntüleri gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
  • AIDS evresinde, fırsatçı enfeksiyonlar (örneğin, Pneumocystis pnömonisi, kandidiyazis) ve bazı kanserler (örneğin, Kaposi sarkomu) gelişebilir.

• Tanı:

  • HIV enfeksiyonu, kan testleri ile teşhis edilir. En sık kullanılan testler, HIV antikorlarını ve antijenlerini tespit eden ELISA testleri ve Western blot doğrulama testleridir.
  • Erken teşhis, tedaviye başlamak ve virüsün yayılmasını önlemek için önemlidir.

• Tedavi:

  • HIV enfeksiyonu için kesin bir tedavi olmamasına rağmen, antiretroviral tedavi (ART) ile virüsün çoğalması kontrol altına alınabilir ve bağışıklık sistemi güçlendirilebilir.
  • ART, HIV pozitif kişilerin sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmesini sağlar ve virüsün başkalarına bulaşma riskini azaltır.
  • Tedaviye erken başlamak, tedavi başarısını artırır ve AIDS'in gelişmesini önler.

• Önleme:

  • HIV'den korunmanın en etkili yolları şunlardır:
    • Korunmalı cinsel ilişki (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/korunmalı%20cinsel%20ilişki">korunmalı cinsel ilişki</a>)
    • Enjektör paylaşımından kaçınma (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/enjektör%20paylaşımından%20kaçınma">enjektör paylaşımından kaçınma</a>)
    • HIV pozitif hamile kadınların ART alması (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/antiretroviral%20tedavi">antiretroviral tedavi</a>)
    • Pre-exposure prophylaxis (PrEP) (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/pre-exposure%20prophylaxis">pre-exposure prophylaxis</a>): HIV negatif kişilerin HIV bulaşma riskini azaltmak için kullandığı bir ilaçtır.
    • Post-exposure prophylaxis (PEP) (<a href="https://nedemek.page/kavramlar/post-exposure%20prophylaxis">post-exposure prophylaxis</a>): HIV'e maruz kaldıktan sonra kullanılan bir ilaçtır.

• Önemli Not: HIV pozitif olmak, artık ölümcül bir durum değildir. Erken teşhis ve etkili tedavi ile HIV pozitif kişiler sağlıklı ve uzun bir yaşam sürebilirler.